دست خط سیاسی اقتصادی 12

🟢دولت ها با سرنوشت اقتصادی مردم چه می کنند؟

🔸علیرغم ادعای مطرح شده اما باید اذعان داشت هر دولتی در ایران که به دلایل مختلف (سیاسی، امنیتی ، اجتماعی و ...)به دنبال گسترش اندازه و نفوذ خود در اقتصاد است، در برابر افزایش قیمت های خودساخته

(در عمل) مقاومت نخواهد کرد. تشخیص این که از حرف تا عمل یک دولت در خصوص تسلط بر اقتصاد و بنگاه های اقتصادی به چه نحو است را نه در سخن راندن ایشان بلکه در عمل باید دید و آنگاه قضاوت نمود.

🔸همچنین باید توجه داشت آن چیزی که شهروندان ایران را ( همچون کشورهایی نظیر آرژانتین یا ترکیه و ... ) شگفت زده می کند این است که دولت های آنها همیشه در مورد طبقات متوسط و کمک به فقرا صحبت می کنند، اما تورم همچنان بالا می رود و مردم را فقیرتر از گذشته به سوی ناکامی در سرنوشت و به دور از امکان هرگونه آینده نگری رهنمون می سازد.

🔸تورم، فرسایش تدریجی قدرت خرید (#ارز) است. دولت‌ها در ایران همیشه از بهانه‌های مختلفی برای توجیه تورم نیز استفاده می‌کنند:
(۱)افزایش تقاضا
(۲)اختلال در زنجیره ها(تحریم ها در این بخش جای دارند)
(۳)یا طمع شرکت‌ها و افراد شیطان صفت .

با این وجود #اغلب اوقات، این سه، تنها ابزاری برای بهانه جویی آنهاست. تورم همیشه یک پدیده پولی بوده و قیمت ها به این دلیل افزایش می یابد که عرضه پول به شدت بالاتر از تولید و تقاضای پول واقعی است.

🔸اما چرا دولت ها از جمله دولتهای بشدت بدهکار ایران در شرایط تحریمی و غیر تحریمی آن را نادیده می گیرند؟ چرا اقدام ساختاری انجام نمی دهند؟ مطمئناً، پایین نگه داشتن قیمت ها و راضی نگه داشتن مصرف کنندگان - بخوانید رای دهندگان آتی - به نفع آنهاست.

پاسخ ساده است: زیرا دولت ها در ایران بزرگترین ذینفعان تورم هستند. آنها درآمدهای بیشتری را از مالیات های غیرمستقیم (و نه مالیات مستقیم که این روزها بر طبل آن می کوبند ) کسب می نمایند و بدهی های سرسام آور آنها به آرامی به واسطه تورم سنگین تقلیل می یابد. بدهی های ریالی دولت به سازمان تامین اجتماعی و ذینفعان آن که عموما مردمی با پشتوانه مالی ضعیفند از نمونه های بارز است.

🔸علاوه بر این ها، دولت‌ها می‌توانند تورم را به گردن همه بیاندازند، جز سیاست‌های اشتباه خودشان. در ایران که جای خود دارد، حتی در آرژانتین نیز که تورمی بالای ۵۰ درصد و ۱۰ برابر بیشتر از کشورهای همسایه دارد، شهروندانش ارام آرام متقاعد می شوند که دلایل دیگری غیر از چاپ پول توسط دولت وجود دارد. به گونه ای که وقتی آمار بانک مرکزی این کشور نشان می داد که عرضه پول بیش از ۱۲۰ درصد طی دو سال با وجود کاهش تقاضای واقعی افزایش یافته است، مطبوعات و سیاستمداران آن به مانند ما تورم را به عوامل دیگر حواله دادند.

🔸دولت های مداخله‌گرا تمایلی به کاهش هزینه‌ها یا کاهش کسری بودجه ندارند، بنابراین از مالیات تورمی استفاده می‌کنند و می‌دانند که می‌توانند از بهانه‌های مختلفی برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند و خود را به عنوان ناجی و راه حل نهایی "کنترل قیمت" معرفی می کنند.به قول میلتون فریدمن تورم مالیات بدون قانون است.
مالیات از طریق تورم در حال افزایش دو دلیل عمده دارد:
(۱)هزینه کرد برای جبران کسری بودجه زیاد
(۲)از بین بردن قدرت خرید و پس‌انداز فعالان بخش خصوصی از طریق کاهش ارزش پول ایشان

در میانه این دو هدف نهایی دولتها، خود را دریابید .

ایامتان به کام
دکتر مجید شرفخانی