دست خط سیاسی اقتصادی 11
🟢🟡تنفس مصنوعی بی فرجام با برجام
⚡️در میانه تراکنش های فکری متعدد این روزها در خصوص مذاکرات هسته ای و لغو تحریم ها نیاز است پاره ای از مسائل در حد اقتضای فضای مجازی و به دور از تکلف کلامی تشریح گردد:
۱- تغییر محسوس معادلات در سالهای اخیر
آنچه این روزها چندان در معادلات مد نظر قرار نگرفته آن است که شرایط این دوره زمانی بسیار متفاوت با سالهای ۲۰۱۲-۲۰۱۱(این سال را مقوله ای بسیار جدی بدانید) است . به واقع شرایط نظام بین الملل و معادله ها ناشی از آن به حدی دچار تغییر ماهیتی گردیده ( در شرایط مقتضی به صورت مبسوط به آن خواهم پرداخت)که مشخص نیست برخی چگونه با سر هم نمودن پاره ای تحلیل های ژورنالیستی تاریخ مصرف گذشته به مقوله برجام و مذاکرات هسته ای می نگرند.
لازم است تاکید گردد اگر مدتی نسبتا کوتاه پس از ۲۰۱۲-۲۰۱۱ شاهد توافقنامه برجام بودیم آن را به حساب معادلات ذهنی متاثر از شرایط قبل از این بازه و تلاقی زمانی آن، همچنین در تنگنا قرار گرفتن باراک اوباما برای به نتیجه رساندن مذاکراتی بدانید که البته در همان دوره وی متوجه برخی اشکالات آن (از نگاه امریکایی)گردید. لذا بعید است معاون وی که این روزها در نقش رئیس جمهور ظاهر گردیده خلاهای دوره اوباما را نادیده گرفته باشد.
بنابراین آنچه که از آن در رسانه های وابسته به طیف های مختلف به عنوان توافق یاد می شود از شمول آنچه در واقعیت وجود دارد خارج است.
به عبارت بهتر توافقی(موقت) که این دوستان در رسانه های مختلف به دنبال آن هستند نه تنها منافع ملی ایران را تامین نخواهد نمود بلکه دقیقا به مثابه چاه ویلی ماند که آثار آن در سطوح مختلف قابل بررسی است.
۲- نیت برخی رسانه های خبری عرب زبان
در این بین اما بارها به آنچه برخی رسانه های عربی در بوق و کرنا می کنند تاکید داشتیم . الجریده کویت سالیان قبل به نقل از منابع به اذعان خود معتبر از توافق قطعی خبر داده بود که در همان زمان عدم صحت و چرایی مانور رسانه ای آن مورد تحلیل قرار گرفت و اینک رای الیوم با همان شکل و شمایل به خبر پراکنی گسترده اقدام نموده است.
آنچه برای توجه افکار عمومی و بصورت مختصر میتوان در این باره بیان داشت آن است که عبدالباری العطوان مدیر مسئول این رسانه خبری که زمانی یار غار و رفیق شفیق صدام حسین بود و بسیار از قدرت و شوکت وی سخن می راند، اینک با محور قرار دادن ایران خود و رسانه اش را نظیر دوره صدام در سر تیتر اخبار نگه داشته است. به واقع باید پرسید که در صورت چرخش در روابط ایران با غرب ، عطوان چگونه خواهد توانست به ادامه تحلیل های خود پرداخته و بازار رسانه ای خود را داغ نگه دارد.
حال باید پرسید این رسانه های عربی چه هدفی از انعکاس اخباری تایید نشده در حین مذاکرات دارند؟ یا چرا بشدت از توانایی و مخاطرات قدرت ایران برای مواجهه با غرب در بنگاه های خبرپراکنی سخن می رانند؟
به یقین هدف خیری در راستای منافع جامعه ایرانی در کار نیست بلکه تهییج سازمان های اطلاعاتی و امنیتی منطقه ای و بین المللی معاند با ایران(اعراب، اسراییل، روسیه و ...) برای تشدید دست اندازی های پنهان و آشکار پیش از کاهش تنش در روابط ایران با غرب را باید در نیات واقعی آن ها جستجو کرد.
۳- موضوع انتخابات امریکا
به نظر نمی رسد با توجه با آغاز تبلیغات و رقابت های درون حزبی ریاست جمهوری از اواخر سال جاری میلادی ، دولت کنونی ایالات متحده با توجه به احتمال فعالیت گروه های فشار و حزب رقیب ، چندان به نتیجه رساندن پرونده مذاکرات هسته ای را در دستور کار داشته باشد. به واقع بازگشت به برجام با تحمیل برخی شرایط جدید و بدون اعطای امتیاز خاص و #بلند_مدت به ایران، حداکثر امکانی است که می توان برای این مذاکرات در نظر داشت. #اما جریان از جایی بسیار تامل برانگیز خواهد شد که مطلع باشیم دولت پیشین امریکا نیز که متوجه محاسبات اشتباه خود در خروج از برجام و از دست دادن امکان فعال سازی مکانیسم ماشه گردید ، قصد بازگشت نمود(ادعای امکان پذیر بودن استفاده از این اهرم بعنوان عضوی از برجام داشت) که عمر دولتش به پایان رسید.
لذا بازگشت موقت امریکا به برجام را نه یک سیاست درون حزبی بلکه در سیاست کلان ایالات متحده می توان جستجو کرد. از این زاویه ی نگاه ، پذیرش بازگشت امریکا و رفع موقت تحریمها هر چند برای مدتی کوتاه به تنفس مصنوعی خواهد انجامید اما ایران را در مسیری بدون بازگشت و بدون اختیارات بعدی قرار خواهد داد.
ایامتان به کام
دکتر مجید شرفخانی
۲۶ دی ماه ۱۴۰۰